14.8 C
Arta
Σάββατο, 16 Μαρτίου, 2024

Δυσκοιλιότητα: Πώς να την αντιμετωπίσεις

Δυσκολεύεσαι να πας στην τουαλέτα; Αντιμετωπίζεις το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας από τότε που θυμάσαι τον εαυτό σου ή μόλις αλλάζεις περιβάλλον (π.χ. στις διακοπές); Μην ανησυχείς, δεν είσαι ο μόνος.

Συχνά, μπορεί να μπαίνει εμπόδιο στην προσπάθεια τους να χάσουν βάρος. Είναι, μάλιστα, μια από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνω αν το βάρος έχει μείνει σταθερό ή υπάρχει πολύ μικρή απώλεια βάρους. Ορμώμενος από αυτά, ετοίμασα έναν οδηγό για να μάθεις περισσότερα για τη δυσκοιλιότητα και για να σου λύσω τις απορίες για την άμεση σχέση της με τη διατροφή.

Πού οφείλεται η δυσκοιλιότητα;

Τι είναι η δυσκοιλιότητα;

Η δυσκοιλιότητα είναι η μη συχνή διέλευση ή κένωση των κοπράνων από το έντερο, συνήθως λιγότερο από 3 φορές την εβδομάδα. Με απλά λόγια, όταν δεν καταφέρνεις να πας τουαλέτα συχνά ή τα κόπρανα σου είναι σκληρά και σε μικρή ποσότητα σε σχέση με αυτά που τρως, μάλλον είσαι δυσκοίλιος.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι δυσκοιλιότητας, η πρωτογενής και η δευτερογενής.

Πρωτογενής

Μπορεί να την ακούσεις και ως ιδιοπαθή ή λειτουργική δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα είναι το κύριο ιατρικό πρόβλημα και μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως περιβαλλοντικές συνθήκες, άγχος, διατροφή, εργασιακό και κοινωνικό άγχος.

Δευτερογενής

Είναι η δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ενός υποκείμενου νοσήματος ή μιας παρενέργειας της χρήσης φαρμάκων. Οι πιο συχνές αιτίες δευτερογενούς δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν τον υποθυρεοειδισμό, τον σακχαρώδη διαβήτη, τις ασθένειες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο ή τα αιμοφόρα αγγεία, όπως η άνοια, την κατάθλιψη, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου κ.ά.

Πού οφείλεται;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά!

Το κύριο όργανο του σώματος σου που είναι υπεύθυνο για το σχηματισμό των κοπράνων είναι το παχύ έντερο. Καθώς τα τρόφιμα περνάνε μέσα από αυτό, το παχύ έντερο απορροφά το νερό, σχηματίζοντας τον πολτό των κοπράνων.

Μέσω μυϊκών συσπάσεων τα κόπρανα ωθούνται προς το ορθό. Καθόλη τη διάρκεια της διαδρομής τους, το μεγαλύτερο μέρος του νερού απορροφάται, με αποτέλεσμα να στερεοποιούνται.

Τι συμβαίνει όμως όταν το παχύ έντερο δεν κάνει σωστά τη δουλειά του;

Τότε τα κόπρανα παραμένουν για περισσότερο χρόνο μέσα στο έντερο, λόγω των υποτονικών και αργών συσπάσεων του εντέρου. Απορροφάται περισσότερο νερό από το έντερο, τα κόπρανα γίνονται σκληρά και ξηρά, με αποτέλεσμα να νιώθεις “φουσκωμένος” και να δυσκολεύεσαι να αφοδεύσεις.

Γιατί δε λειτουργεί σωστά το έντερό σου;

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, όπως:

1. Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες:

Οι φυτικές ίνες  μεταφέρονται άπεπτες απευθείας στο παχύ έντερο. Ανάλογα με το είδος τους, για το οποίο θα σου αναφέρω αναλυτικά παρακάτω, συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και ανακουφίζουν από τη δυσκοιλιότητα.

2. Αφυδάτωση

Αν η ποσότητα νερού στο έντερό σου είναι μικρή, δε δύναται να αυξηθεί ο όγκος των κοπράνων, αλλά ούτε να βελτιωθεί η σύστασή τους. Επομένως, παραμένουν ξηρά και σκληρά, δυσκολεύοντας την αφόδευση.

3. Έλλειψη άσκησης

Το παχύ έντερο ανταποκρίνεται στη φυσική δραστηριότητα. Οι μύες του κοιλιακού τοιχώματος και το διάφραγμα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία της αφόδευσης. Αν αυτοί οι μύες είναι αδύναμοι, δεν θα είναι σε θέση να συμβάλλουν σε αυτή.

4. Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων

Η δυσκοιλιότητα είναι μια παρενέργεια πολλών συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, όπως αντιόξινα που περιέχουν αλουμίνιο, αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά, αντισπασμωδικά κ.α.

5. Αλλαγές στη ρουτίνα ή ταξίδια

Τα ταξίδια μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα σε ορισμένους ανθρώπους, επειδή διαταράσσουν τη φυσιολογική διατροφή και την καθημερινότητα. Επίσης, η αλλαγή περιβάλλοντος μπορεί να σου προκαλέσει άγχος, το οποίο οδηγεί σε δυσκοιλιότητα.

6. Ψυχολογία

Τα αρνητικά συναισθήματα, και το στρες επηρεάζουν τις ορμόνες σου, που με τη σειρά τους, συνδέονται με τη λειτουργία του εντέρου σου.

7. Καθυστέρηση στην αφόδευση

Με απλά λόγια, αν πρέπει να πας, πήγαινε. Αν κρατιέσαι για οποιονδήποτε λόγο, μπορεί να προκαλέσεις μια περίοδο δυσκοιλιότητας. Αν αγνοείς συνεχώς την παρόρμηση να πας τουαλέτα, μπορεί στο τέλος να σταματήσεις να έχεις αυτό το αίσθημα.

8. Κατάχρηση καθαρτικών

Η συνεχόμενη χρήση καθαρτικών μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα τον εθισμό. Το έντερο συνηθίζει και αρχίζει να εξαρτάται από αυτά για την κινητικότητά του.

9. Εγκυμοσύνη

Mπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα λόγω ορμονικών αλλαγών ή επειδή η διευρυμένη μήτρα πιέζει το έντερο.

10. Ηλικία

Με το πέρας της ηλικίας μειώνεται η εντερική δραστηριότητα και ο μυϊκός τόνος. Παράλληλα αλλάζουν οι διαιτητικές συνήθειες ,με αποτέλεσμα τη δυσκοιλιότητα.

11. Προβλήματα του εντέρου ή του ορθού

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, για παράδειγμα, οδηγεί σε υποτονικές κινήσεις του εντέρου, καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κενώσεων και κοιλιακή δυσφορία.

12. Ύπαρξη ασθενειών

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η νόσος του Πάρκινσον και ο σακχαρώδης διαβήτης, μπορεί να οδηγήσουν σε συμπτώματα δυσκοιλιότητας.

Ποια τα συμπτώματά της;

Όπως σου ανέφερα, χαρακτηριστικό σύμπτωμα της δυσκοιλιότητας είναι οι λιγότερες από 3 αφοδεύσεις την εβδομάδα. Επειδή η συχνότητα αφόδευσης μπορεί να μην είναι το πιο αντικειμενικό κριτήριο, καθώς ο καθένας έχει διαφορετικές συνήθειες, άλλα ενδεικτικά συμπτώματα που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις αν είσαι δυσκοίλιος είναι τα παρακάτω.

  • Αργή και επίπονη αφόδευση, με κόπρανα σκληρά και αφυδατωμένα
  • Αίσθημα ατελούς κένωσης
  • Κράμπες στο στομάχι, αν και ο πόνος συνήθως δεν είναι οξύς
  • Φούσκωμα στο στομάχι και αέρια
  • Αίσθημα απόφραξης του ορθού
  • Αίσθημα πληρότητας, ακόμη και μετά την κένωση
  • Ανορεξία ή απώλεια βάρους.
  • Ναυτία
  • Αίσθηση γενικής αδιαθεσίας
  • Μικρή αιμορραγία από μια σχισμή γύρω από τον πρωκτό (εξωτερικά).

Υπάρχει λοιπόν περίπτωση να έχεις δυσκοιλιότητα ενώ επισκέπτεσαι συχνά την τουαλέτα;

Όπως φαίνεται και από τα παραπάνω συμπτώματα, μπορεί να είσαι δυσκοίλιος ακόμη κι αν πηγαίνεις κάθε μέρα τουαλέτα. Όταν καταβάλλεις μεγάλη και επίπονη προσπάθεια για να αφοδεύσεις, τα κόπρανά σου είναι σκληρά και δεν έχεις πλήρη κένωση, η δυσκοιλιότητα είναι εκεί αλλά με τη μορφή των ατελών κενώσεων.

Ποιες ομάδες είναι πιο επιρρεπείς;

Δυσκοιλιότητα μπορεί να προκληθεί τόσο σε ενηλίκους όσο και σε παιδιά, καθώς συνδέεται άμεσα με τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα. Ωστόσο, κάποιες ομάδες του πληθυσμού φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητες.

  • Ηλικιωμένοι 65 ετών και άνω: Οι ηλικιωμένοι συνήθως είναι λιγότερο σωματικά δραστήριοι, έχουν υποκείμενες ασθένειες και λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.
  • Άτομα σε ακινησία: Ασθενείς που βρίσκονται στο κρεβάτι, συχνά παρουσιάζουν μειωμένες κενώσεις, καθώς η μειωμένη φυσική τους δραστηριότητα δε διευκολύνει τη λειτουργία του εντέρου.
  • Παχύσαρκοι: Οι παχύσαρκοι άνθρωποι συνήθως είναι σωματικά αδρανείς, ακολουθούν χαμηλής ποιότητας διατροφή, συνήθως φτωχή σε φυτικές ίνες.
  • Γυναίκες ή παιδιά: Οι γυναίκες έχουν πιο συχνά επεισόδια δυσκοιλιότητας, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με τους άνδρες. Επιπλέον, τα παιδιά, συχνά εμφανίζουν δυσκοιλιότητα.
  • Έγκυες: Εξαιτίας της δράσης των ορμονών, του περιορισμού της άσκησης και της πίεσης που ασκεί η διαστελλόμενη μήτρα στο έντερο, οι έγκυες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν δυσκοιλιότητα.
  • Ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα ή μπορεί να εναλλάσσεται με διάρροια. Οι κράμπες, τα αέρια και το φούσκωμα είναι, επίσης, συχνές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Διάγνωση

Πότε πρέπει να επισκεφτείς το γιατρό;

Οι περισσότεροι όταν διαπιστώνουν διαταραχές στην αφόδευση τους, αρχίζουν τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία μόνοι τους. Ένα πρώτο βήμα είναι η αλλαγή του διατροφολογίου τους.

Αρχίζουν οι αναζητήσεις στο google: “Τρόφιμα κατά της δυσκοιλιότητας” ή “ Τι να φάω για να πάω τουαλέτα”. Πιθανότατα είσαι κι εσύ ένας από αυτούς! Αν όμως τα πράγματα με τη διατροφή δε βελτιωθούν, πας στο κοντινότερο φαρμακείο για να προμηθευτείς κάποιο καθαρτικό. Καμία εξέλιξη και πάλι, οπότε ήρθε η ώρα να πας στο γιατρό.

Χωρίς να χρειαστεί να ακολουθήσεις αυτά τα βήματα, θα πρέπει να επισκεφτείς έναν γαστρεντερολόγο, όταν εμφανίζεις σοβαρότερα συμπτώματα, όπως:

  • Δεν έχεις καμία κένωση για λίγες μέρες ή και ολόκληρη εβδομάδα.
  • Το πρόβλημα υποτροπιάζει και διαρκεί για περισσότερες από 3 εβδομάδες.
  • Η δυσκοιλιότητα συνοδεύεται από πόνο.
  • Έχεις αίμα στα κόπρανά σου.
  • Έχεις κοιλιακό άλγος.
  • Χάνεις βάρος ακούσια.
  • Έχεις ξαφνικές αλλαγές στις κενώσεις σου.
  • Έχεις κάποιο άλλο σύμπτωμα που σε ανησυχεί.

Να θυμάσαι πως η δυσκοιλιότητα είναι μια κοινή κατάσταση που γενικά δεν είναι σοβαρή και συνήθως δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, γι’ αυτό δε χρειάζεται να αγχωθείς από την πρώτη στιγμή.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται εκτενείς εξετάσεις για να διαγνωστεί η δυσκοιλιότητα. Συνήθως, σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα, ο γιατρός το μόνο που χρειάζεται για να σου προτείνει την κατάλληλη θεραπεία είναι το ιατρικό ιστορικό και η φυσική εξέταση. Θα σου ζητήσει να περιγράψεις τα συμπτώματα σου αναλυτικά, θα σε ρωτήσει αν ακολουθείς κάποια φαρμακευτική αγωγή ή αν έχεις κάποιο άλλο νόσημα. Η φυσική εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει μια δακτυλική εξέταση και σε ορισμένες περιπτώσεις εξετάσεις αίματος και θυρεοειδή.

Πιο εκτεταμένες εξετάσεις γίνονται σε περιπτώσεις σοβαρών συμπτωμάτων και εξαρτώνται από τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της δυσκοιλιότητας, την ηλικία του ατόμου, αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα, από τις πρόσφατες αλλαγές στις κενώσεις ή από την απώλεια βάρους.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Κολονοσκόπηση.
  • Σιγμοειδοσκόπηση.
  • Απεικονιστικό ακτινολογικό έλεγχο.
  • Βαριούχο υποκλυσμό.
  • Μελέτη διέλευσης παχέος εντέρου.
  • Ορθοπρωκτική μανομετρία.

Δυσκοιλιότητα και διατροφή

Όπως σου ανέφερα εξ αρχής, η διατροφή έχει άμεση σχέση με τη δυσκοιλιότητα. Μια διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες μπορεί να είναι η αιτία του προβλήματος. Επομένως, βελτιώνοντας τις διατροφικές σου συνήθειες μπορείς να αποτρέψεις την εμφάνιση δυσκοιλιότητας, αλλά και σε επόμενο στάδιο να αντιμετωπίσεις τα συμπτώματά της.

Φυτικές ίνες, οι αγαπημένες του εντέρου σου!

Ας ξεκινήσουμε με το τι είναι οι φυτικές ίνες. Δεν πρόκειται για ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό, αλλά για μια σύνθετη ομάδα πολλών ενώσεων που μπορείς να βρεις σε φυτικά τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Αυτό που τις ξεχωρίζει είναι ότι δεν μπορούν να διασπαστούν ή να απορροφηθούν από το λεπτό έντερο και έτσι μεταφέρονται άθικτες στο παχύ έντερο.

Οι φυτικές ίνες, ανήκουν στους υδατάνθρακες και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με τη διαλυτότητά τους:

Διαλυτές φυτικές ίνες: Διαλύονται στο νερό και δημιουργούν ένα υγρό που μοιάζει με τζελ, καθώς περνούν μέσα από το πεπτικό σύστημα. Οι διαλυτές φυτικές ίνες χρησιμοποιούνται από τα βακτήρια του ζουν στο παχύ έντερο, παράγοντας ορισμένα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου, που με τη σειρά τους αποτελούν σημαντική πηγή ενέργειας για τα κύτταρα του εντέρου σου. Επομένως, συμβάλλουν στην καλύτερη εντερική υγεία.

Αδιάλυτες φυτικές ίνες: Διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος της δομής τους, καθώς περνούν από το πεπτικό σύστημα. Έτσι, αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και συσσωρεύουν νερό, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο χρόνος διέλευσης των κοπράνων στο παχύ έντερο και να επιταχύνεται η διαδικασία αποβολής τους. Η δράση τους ενισχύεται περισσότερο με την αυξημένη κατανάλωση νερού.

Πού θα τις βρεις;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, η ημερήσια κατανάλωση 25 γραμμαρίων φυτικών ινών θεωρείται επαρκής για τους ενήλικες. Ωστόσο, η ποσότητα, αυτή μπορεί να διαφοροποιηθεί από διάφορους παράγοντες, όπως, το φύλο, η ηλικία κ.ά.

Για να χαρακτηριστεί ένα τρόφιμο πλούσιο σε φυτικές ίνες πρέπει να περιέχει περισσότερα από 5 γραμμάρια φυτικών ινών ανά μερίδα σερβιρίσματος. Τα τρόφιμα, αυτά, περιέχουν και τα 2 είδη ινών, δηλαδή και αδιάλυτες και διαλυτές φυτικές ίνες, ωστόσο κάποια μπορεί να είναι πλουσιότερα σε μία από τις δύο κατηγορίες. Επιπλέον, περιέχουν πληθώρα και άλλων θρεπτικών συστατικών, που βοηθούν επίσης στην εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού σου. Συγκεκριμένα, πλούσιες πηγές αδιάλυτων φυτικών ινών είναι τα προϊόντα ολικής αλέσεως, τα φρούτα με φλούδα, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. Παρακάτω σου παραθέτω αναλυτικά μερικές από αυτές.

Τρόφιμο Μερίδα Γραμμάρια Αδιάλυτων Φυτικών Ινών
Φακές (μαγειρεμένες) 1 κούπα 8
Μήλο (με φλούδα) 1 μέτριο 3,2
Πατάτες 1 μέτρια 2,4
Καστανό Ρύζι (μαγειρεμένο) 1 κούπα 3,1
Φασόλια Κόκκινα (κονσέρβα) 1 κούπα 14,5
Καρότο (ωμό) 1 κούπα 3,9
Αχλάδι (με φλούδα) 1 μέτριο 4
Βρώμη 1 κούπα 3
Αποξηραμένα Δαμάσκηνα 1 κούπα 8,5
Ζυμαρικά ολικής αλέσεως (μαγειρεμένα) 1 κούπα 3
Αμύγδαλα ½ κούπα 7
Χουρμάδες αποξηραμένοι 1 κούπα 4,3
Αβοκάντο 1 μέτριο 16
Ρεβίθια (μαγειρεμένα) 1 κούπα 9
Αρακάς 1 κούπα 3
Ψωμί ολικής άλεσης 1 φέτα 1,5

Μόνο οι φυτικές ίνες αρκούν;

Οι φυτικές ίνες και το νερό πάνε χέρι-χέρι. Οι διαλυτές φυτικές ίνες, όπως σου ανέφερα παραπάνω, απορροφώνται από το νερό σχηματίζοντας μια υγρή παχύρευστη μάζα. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες, από την άλλη, μπορεί να μη διαλύονται στο νερό, αλλά σκέψου ότι το παγιδεύουν. Αυξάνουν με αυτόν τον τρόπο τον όγκο των κοπράνων και συμβάλλουν στο να μαλακώσουν, ώστε να διέρχονται πιο εύκολα από το ορθό. Επομένως, φρόντισε να πίνεις περίπου 1,5-2 λίτρα νερό την ημέρα, για να ενισχύσεις τις θετικές επιδράσεις των φυτικών ινών. Φρόντισε να πίνεις νερό σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Είναι προτιμότερο να το πιείς με χρονικά διαλείμματα, παρά να καταναλώσεις την απαιτούμενη ποσότητα, πίνοντας σε μια στιγμή 5 ποτήρια νερό. Αυτό δε θα βοηθήσει στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου σου, καθώς η ποσότητα του νερού δε θα προλάβει να αφομοιωθεί και θα αποβληθεί άμεσα μέσω των ούρων σου.

Ο καφές, όντως, βοηθάει;

Μπορεί να έχεις παρατηρήσει ότι ο πρωινός καφές δρα διεγερτικά στο έντερό σου. Τι συμβαίνει, όμως, πραγματικά με τον καφέ; Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι τόσο ο κανονικός καφές, όσο και ο ντεκαφεϊνέ μπορούν να έχουν μικρού βαθμού καθαρτική επίδραση. Πιθανώς, λοιπόν, δεν είναι η καφεΐνη που κάνει τη διαφορά, παρά τη νευροδιεγερτική επίδρασή της. Νεότερες μελέτες απευθύνονται περισσότερο στις επιδράσεις του καφέ στην πεπτική υγεία.

Τόσο ο καφές, όσο και οποιοδήποτε άλλο ρόφημα επιλέξεις το πρωί, διεγείρει ένα αντανακλαστικό της αφόδευσης γνωστό ως γαστροκολικό αντανακλαστικό, το οποίο βοηθά στην εκκίνηση του εντέρου σου κάθε φορά που τρως ή πίνεις. Επομένως, παραμένει ασαφής τόσο ο ρόλος του καφέ, όσο και γιατί ορισμένοι άνθρωποι επηρεάζονται, ενώ άλλοι όχι. Μπορεί να οφείλεται στην ποσότητα καφέ, σε μια προϋπάρχουσα διαταραχή του εντέρου ή σε άλλες ενώσεις που διεγείρουν το πεπτικό.

Επιπλέον, ο καφές μπορεί να σε βοηθήσει να αυξήσεις την πρόσληψη των υγρών μέσα στη μέρα σου. Σε αντίθεση με το αλκοόλ που παρότι είναι υγρό, δρα σαν διουρητικό, δηλαδή οδηγεί στην αποβολή των υγρών μέσω των ούρων και μπορεί να σου προκαλέσει αφυδάτωση.

Γαλακτοκομικά, ο φίλος και ο εχθρός σου

Tα γαλακτοκομικά προϊόντα φαίνεται να είναι από τα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα σε μερικούς ανθρώπους. Συνήθως, αυτό συμβαίνει σε όσους είναι ευαίσθητοι στις πρωτεΐνες του αγελαδινού γάλακτος. Σε μια ανασκόπηση προοπτικών μελετών, διαπιστώθηκε ότι ορισμένα παιδιά με χρόνια δυσκοιλιότητα παρουσίασαν βελτιώσεις όταν σταμάτησαν να καταναλώνουν αγελαδινό γάλα. Οι μελέτες επικεντρώνονται κυρίως σε παιδιά, ωστόσο αν τρως πολλά γαλακτοκομικά και αντιμετωπίζεις δυσκοιλιότητα, δοκίμασε να τα μειώσεις για να δεις αν θα σε βοηθήσει.

Στην αντίπερα όχθη, υπάρχουν γαλακτοκομικά προϊόντα που είναι ιδανικά για την υγεία του εντέρου σου. Περιέχουν προβιοτικά, για τα οποία θα σου μιλήσω αμέσως μετά. Θα τα βρεις στο παραδοσιακό γιαούρτι, στο κεφίρ, στο ξινόγαλο.

source

 

Related Articles

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

SOCIAL

9,593ΥποστηρικτέςΚάντε Like
76ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ