15.4 C
Arta
Πέμπτη, 5 Δεκεμβρίου, 2024

Διατροφογενετικό Τεστ DNA- Διατροφή βάση Γονιδίων

Δυο γυναίκες της ίδιας ηλικίας ακολουθούν μια διατροφή φτωχή σε φρούτα και λαχανικά και πλούσια σε αλάτι και κορεσμένα λιπαρά. Η μια εκ των δύο εμφανίζει υπέρταση και υπερχοληστερολαιμία ενώ η άλλη όχι. Μήπως με ένα Τεστ DNA θα γνώριζαν;

Είμαι σίγουρος πως θα έχεις ακούσει πολλές παρόμοιες ιστορίες και ίσως να σκέφτεσαι που οφείλεται αυτό… Την απάντηση θα στην δώσει η επιστήμη της διατροφογενετικής, μια συνεχώς εξελισσόμενη επιστήμη.

Back to School

Πριν 20 χρόνια που πρωτοδιάβασα για nutrigenetics, κατάλαβα ότι πρόκειται για μια επιστήμη που είναι συνεχώς εξελισσόμενη και πολλά υποσχόμενη, δίχως ωστόσο να έχει άμεση εφαρμογή σε μια παροχή υπηρεσίας σε ένα διαιτολογικό γραφείο. Τα τελευταία χρόνια πλέον το διατροφογενετικό τεστ αποτελεί «όπλο» για τους επιστήμονες υγείας- διαιτολόγους.

DNA και Τροφές – Διατροφή

Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή προάγει το σύνολο της υγείας, καθώς αυτή αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας έναντι σε πολλές αναστρέψιμες παθήσεις. Φυσικά το παραπάνω δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει… Ωστόσο, η ωφελιμότητα της δύναται να διαφέρει από άτομο σ’ άτομο. Ίσως ήδη να αναρωτιέσαι που μπορεί αυτό να οφείλεται. Για να βρεις την απάντηση πρέπει να σκεφτείς τι είναι αυτό που μας κάνει βιολογικά μοναδικούς.

  • Πώς όμως το DNA μου επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται στην τροφή συνολικά;
  • Μπορώ να «χαρτογραφήσω» την σύσταση του DNA;
  • Θα αλλάξει αυτό την ποιότητα της καθημερινότητας μου;

Πως να μάθεις για τη Γενετική μαγειρεύοντας

Πριν σου αναφέρω πως η γενετική, το δικό σου DNA, συνδέεται με τη διατροφή σου, θα σου αναφέρω συνοπτικά και όσο γίνεται πιο απλοϊκά βασικές πληροφορίες.

Τι είναι το DNA

To DNA ή ακριβέστερα το δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ» είναι ένα χημικό μακρομόριο το οποίο εντοπίζεται στο πυρήνα των κυττάρων μας υπό την μορφή χρωμοσωμάτων και αποτελεί το γενετικό μας υλικό.

Βιβλίο Συνταγών = DNA

Θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει το DNA μ’ ένα βιβλίο συνταγών. Ακριβώς όπως ένα βιβλίο συνταγών σε καθοδηγεί για το πως να φτιάξεις το αγαπημένο σου γλυκό, έτσι και το DNA δίνει στα κύτταρα σου τις απαραίτητες οδηγίες, προκειμένου αυτά να φτιάξουν όλα τα διαφορετικά μέρη του σώματος σου.

Από Γενιά σε Γενιά

Αυτές οι οδηγίες μεταβιβάζονται σ’ εσένα από τους γονείς σου. Πιο συγκεκριμένα, τη μισή ποσότητα του DNA την κληρονομείς από την μητέρα σου και την άλλη μισή από τον πατέρα σου. Το γεγονός αυτό εξηγεί το ότι μπορεί να έχεις χαρακτηριστικά, όπως το χρώμα των μαλλιών σου ή το σχήμα του προσώπου σου, που να μοιάζουν με αυτά των γονιών σου.

Νουκλεοτίδια = Γράμματα Ονόματος Συνταγής

Οι «δομικές μονάδες» του DNA είναι τα νουκλεοτίδια, κάθε ένα από τα οποία αποτελείται από το σάκχαρο -δεοξυριβόζη- και μια αζωτούχα βάση.  Για να μην σε μπερδεύω όμως με την χημεία, φαντάσου κάθε νουκλεοτίδιο ως ένα γράμμα του βιβλίου συνταγών. Συνολικά για την σύνθεση του DNA αξιοποιούνται 4 γράμματα: Α, G, C, T. Τα γράμματα αυτά τοποθετούνται σε σειρά με διαφορετικούς συνδυασμούς και συγκροτούν την αλληλουχία του DNA (και αντίστοιχα την συνταγή του βιβλίου μας).

Τι είναι τα γονίδια

Ορισμένα τμήματα της αλληλουχίας του DNA καλούνται γονίδια.

Γονίδια = Συνταγή

Ακριβώς όπως το βιβλίο συνταγών έχει διαφορετικές συνταγές για διαφορετικά πιάτα, το DNA έχει διαφορετικά γονίδια για διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, τα γονίδια που ελέγχουν το χρώμα των ματιών σου διαφέρουν από τα γονίδια που ελέγχουν το ύψος σου.

Σκέψου ότι κάθε γονίδιο είναι μια συνταγή του συνολικού βιβλίου συνταγών. Κάθε γονίδιο καθοδηγεί τα κύτταρα σου προκειμένου αυτά να φτιάξουν τις σωστές πρωτεΐνες και να τις συνδυάσουν σωστά ώστε να σχηματιστούν τα διαφορετικά μέρη του σώματος σου, όπως τα μάτια σου, τα μαλλιά σου και το δέρμα σου.

Και τώρα που εξηγήσαμε τα πολύ βασικά ας πάμε ένα βήμα παραπέρα…

Τι είναι το γονιδίωμα

Το σύνολο του DNΑ κάθε ατόμου χαρακτηρίζεται ως γονιδίωμα και είναι μοναδικό, καθώς περιέχει εκατομμύρια γενετικές παραλλαγές σε σύγκριση με τα γονιδιώματα άλλων ατόμων.

Γενετικές Παραλλαγές ή Πολυμορφισμοί: Τι είναι

Οι γενετικές αυτές παραλλαγές χαρακτηρίζονται ως πολυμορφισμοί και αφορούν, είτε μόνο ένα νουκλεοτίδιο-«γράμμα» (SNPs), είτε μεγαλύτερα τμήματα του γονιδιώματος.

Για να το εξηγήσουμε πιο απλοϊκά, αν σε μια συγκεκριμένη θέση του DNA σ’ ένα άτομο εντοπίζεται το γράμμα Α σ’ ένα άλλο, στην ίδια θέση, μπορεί να παρατηρείται το γράμμα Τ.

Γενετικές Παραλλαγές = Τρόπος Μαγειρέματος

Δηλαδή, όπως είναι πιθανό διαφορετικά άτομα να μαγειρεύουν το ίδιο φαγητό με διαφορετικό τρόπο, έτσι και η αλληλουχία των νουκλεοτιδίων- «γραμμάτων» ενός συγκεκριμένου γονιδίου δύναται να διαφέρει από άτομο σ’ άτομο.

Νόστιμη η Κοτόσουπα;

Παραδείγματος χάρη, κατά την παρασκευή της κοτόσουπας, πέρα από τα βασικά συστατικά, τα υπόλοιπα μπορεί να διαφέρουν από συνταγή σε συνταγή. Το τελικό αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση θα είναι η κοτόσουπα, ωστόσο η γεύση θα διαφέρει ανάλογα με τον chef.

Γαλανομάτης ή Καστανομάτης;

Αντιστοίχως, η αλληλουχία γραμμάτων του γονίδιου που ελέγχει το χρώμα των ματιών, είναι διαφορετική στην περίπτωση που το άτομο έχει γαλάζια μάτια σε σχέση με την περίπτωση που το άτομο έχει καστανά. Μάλιστα, οι διαφορετικές μορφές στις οποίες συναντάται ενα συγκεκριμένο γονίδιο χαρακτηρίζονται ως αλληλόμορφα.

Ωραία, αφού σου έδωσα κάποιες βασικές γνώσεις, ώστε να κατανοήσεις τι ακριβώς μελετά η επιστήμη της γενετικής ας περάσουμε στην σχέση διατροφής και γονιδίων.

Τι είναι η Διατροφογενετική;

Η διατροφογενετική -διατροφή και γονίδια- είναι η επιστήμη η οποία εξετάζει την σχέση μεταξύ της διατροφής και των γονιδίων. Πιο συγκεκριμένα, αυτή μελετά πως οι μικρές διαφορές στα γονίδια σου μπορούν να επηρεάσουν την αποδοτικότητα με την οποία ο οργανισμός σου, επεξεργάζεται, μεταβολίζει, απορροφά και αξιοποιεί τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων.

Τι μελετά το Τεστ DNA

Είσαι Γενετικά μοναδικός

Σκέψου το εξής, όπως είπαμε και προηγουμένως, είναι πολύ πιθανό διαφορετικά άτομα να μαγειρεύουν το ίδιο φαγητό με διαφορετικό τρόπο. Αρά, τα άτομα αυτά θα χρειάζονται διαφορετικά υλικά συστατικά. Αντίστοιχα, οι ανάγκες του οργανισμού σου, ως προς τα θρεπτικά συστατικά ή ακόμη και τις ποσότητες αυτών, δύναται να διαφέρουν σε σχέση με τις ανάγκες όχι μόνος μιας φίλης σου αλλά ακόμη και με του ίδιου σου του αδελφού.

Γονίδιο ApoE και Χοληστερόλη

Για παράδειγμα, το γονίδιο ApoE το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που εμπλέκεται στο μεταβολισμό της χοληστερόλης και άλλων λιπιδίων.

Μέσω της διατροφογενετικής ανάλυσης Tεστ DNA

Είναι δυνατό να εντοπίσεις ποια μορφή του γονιδίου έχεις κληρονομήσει από τους γονείς σου. Στην περίπτωση, λοιπόν, που δεν έχεις σταθεί τόσο τυχερός μπορείς να ωφεληθείς ακολουθώντας μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.

Γονίδιο MCM6 και έλλειψη Ενζύμου Λακτάσης

Ας περάσουμε σε ακόμη ένα παράδειγμα που ίσως σου φανεί πιο οικείο. Το γονίδιο MCM6 κωδικοποιεί το ένζυμο λακτάση, το οποίο διασπά τον δισακχαρίτη λακτόζη που συναντάμε στο γάλα και στα προϊόντα του γάλακτος.

Μέσω της διατροφογενετικής ανάλυσης Τεστ DNA

Η παραπάνω κατάσταση χαρακτηρίζεται ως δυσανεξία στην λακτόζη και οδηγεί στην εμφάνιση έντονων πεπτικών προβλημάτων, όπως το φούσκωμα και η διάρροια.

Τι να κρατήσεις

Στα δύο αυτά παραδείγματα, παρατηρείται ότι η γενετική ταυτότητα ενός ατόμου επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται την τροφή στο σύνολο της και κατ’ επέκτασιν τις διατροφικές μας απαιτήσεις.

Ωστόσο, η σχέση μεταξύ της διατροφής και των γονιδίων είναι αμφίδρομη. Αυτό σημαίνει ότι τα γονίδια μας επηρεάζονται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως τα θρεπτικά συστατικά των τροφών και την άσκηση. Πάμε λοιπόν να διερευνήσουμε την σχέση αυτή.

Πως η Τροφή επηρεάζει την έκφραση των Γονιδίων;

Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, τα γονίδια καθοδηγούν τα κύτταρα σου προκειμένου αυτά να φτιάξουν τα μόρια που είναι απαραίτητα έτσι ώστε να λειτουργούν εύρυθμα. Φυσικά, η έκφραση των γονιδίων, δηλαδή η ενεργοποίηση τους, δεν είναι αυθαίρετη αλλά προκύπτει ως απόκριση σε σήματα του περιβάλλοντος. Αυτά τα σήματα μπορεί να προέρχονται από διάφορες πηγές συμπεριλαμβανομένης της άσκησης και της τροφής.

Ω3 και καταστολή Φλεγμονής

Για παράδειγμα, τα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς και τα ψάρια, έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζουν την ενεργοποίηση των γονιδίων που εμπλέκονται στην φλεγμονή.

Συγκεκριμένα, αυτά καταστέλλουν την έκφραση των γονιδίων που προάγουν την φλεγμονή γεγονός που μπορεί να δράσει προστατευτικά έναντι χρόνιων παθήσεων όπως η αρθρίτιδα.

Ρεσβερατρόλη και Φλεγμονές

Αντίστοιχα, η ρεσβερατρόλη, που εντοπίζεται στα σταφύλια, στα μούρα, στα φιστίκια, στο κακάο και στο κόκκινο κρασί, έχει αποδειχθεί ότι ενεργοποιεί γονίδια που προάγουν τη μακροζωία και αναστέλλει γονίδια που είναι υπεύθυνα για την δημιουργία φλεγμονών. Μάλιστα, το παραπάνω μπορεί να εξηγήσει γιατί η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και άλλων χρόνιων ασθενειών.

Με βάση τα παραπάνω έρχομαι να σου θυμίσω την αγαπημένη μου φράση: Τα τρόφιμα είναι πολλά παραπάνω από θερμίδες!

Γιατί χρειάζεσαι όλες αυτές τις πληροφορίες;

Όλες αυτές οι πληροφορίες θα σε βοηθήσουν να αντιληφθείς ότι:

Η διατροφογενετική θέτει τις θεμελιώδεις βάσεις στην διατροφή ακρίβειας και όχι απλά στην εξατομικευμένη διατροφή.

Πιο συγκεκριμένα, αυτή μας επιτρέπει να σου απαντήσω σε ερωτήσεις σχετικές με:

  • Tην γενετική ευαισθησία-προδιάθεση των ατόμων σε μεταβολικές ασθένειες, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, η ινσουλινοαντίσταση, οι δυσλιπιδαιμίες, η υπέρταση και η παχυσαρκία.
  • Την αυξημένη ευαισθησία στο αλάτι και στους επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
  • Τον μεταβολισμό του καφέ και της αλκόολης.
  • Την δυσανεξία στην λακτόζη και στην γλουτένη.
  • Την αποτελεσματικότητα διατροφών που είναι χαμηλές σε θερμίδες, λιπαρά ή υδατάνθρακες.
  • Την αποτελεσματικότητα της άσκησης όσον αφορά την καύση λίπους, καθώς και την αύξηση των επιπέδων της HDL.
  • Την αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού.

source

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

SOCIAL

9,593ΥποστηρικτέςΚάντε Like
76ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ